واتیکان؛ کوچکترین کشور دنیا با بزرگترین تأثیر در جهان
در دل شهر رم، جایی میان کوچهپسکوچههای تاریخ و هنر، کشوری قرار گرفته که مساحت آن از بسیاری از محلههای شهری هم کوچکتر است اما صدایش در تمام دنیا شنیده میشود. *واتیکان*، سرزمین مقدس مسیحیان کاتولیک، نه تنها کوچکترین کشور جهان از نظر مساحت است، بلکه مرکز مهمترین نهاد مذهبی نیز به شمار میآید. در این متن سفری خواهیم داشت به این نقطهی بینظیر از کرهی خاکی تا با ابعاد گوناگون آن آشنا شویم؛ از تاریخ و سیاست گرفته تا هنر، دین و رازهای پنهان.
معرفی اجمالی کشور واتیکان
کشور شهر واتیکان (Vatican City) با مساحتی حدود ۴۹ هکتار و جمعیتی نزدیک به ۸۰۰ نفر، کوچکترین کشور مستقل جهان محسوب میشود. این سرزمین در دل پایتخت ایتالیا یعنی رم جای گرفته، اما از نظر سیاسی، اقتصادی و مذهبی کاملاً مستقل است. واتیکان بهعنوان مقر اصلی کلیسای کاتولیک، محل اقامت پاپ و یکی از ثروتمندترین نهادهای مذهبی جهان شناخته میشود.
تاریخچه واتیکان؛ از دوران روم باستان تا امروز
تاریخ واتیکان با تاریخ مسیحیت گره خورده است. این منطقه زمانی بخشی از امپراتوری روم بود. گفته میشود سن پطرس، یکی از حواریون حضرت عیسی (ع)، در همینجا به صلیب کشیده شد و بعدتر در همان محل به خاک سپرده شد.
در قرن چهارم میلادی، پس از رسمیت یافتن مسیحیت در امپراتوری روم، این مکان به تدریج اهمیت مذهبی پیدا کرد. اما واتیکان به عنوان یک کشور مستقل در سال ۱۹۲۹، طی پیمانی موسوم به لاتران بین پاپ پیوس یازدهم و دولت فاشیستی ایتالیا (به رهبری موسولینی) به رسمیت شناخته شد.
واتیکان؛ موزهای زنده از تاریخ هنر
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد واتیکان، تمرکز بینظیر آثار هنری و معماری در این سرزمین کوچک است.
کلیسای سن پیترو (St. Peter’s Basilica): این کلیسا یکی از بزرگترین و باشکوهترین کلیساهای جهان است که بر فراز محل دفن سن پطرس ساخته شده و شاهکاری از معماری رنسانس محسوب میشود.
میدان سن پیترو با آن ستونهای عظیم و معماری بیضیشکل، جایی است که هزاران نفر از مؤمنان برای شنیدن سخنان پاپ گرد هم میآیند.
کاپلا سکستینا (Sistine Chapel)، شاهکار فراموشنشدنی میکلآنژ، یکی از زیباترین و معروفترین نقاشیهای سقفی در تاریخ هنر را در خود دارد؛ اثری که صحنه آفرینش آدم توسط خداوند را به تصویر میکشد.
موزههای واتیکان با مجموعهای از مجسمهها، نقاشیها، فرسکوها و آثار باستانی، هر ساله میلیونها بازدیدکننده را از سراسر جهان جذب میکنند.
پاپ و حکومت واتیکان
واتیکان نظام حکومتی منحصر به فردی دارد که به آن “پاپسالاری” (Papacy) گفته میشود. در این ساختار، پاپ هم رئیس کشور و هم رهبر مذهبی کاتولیکهای جهان است.