جمهوری آفریقای مرکزی؛ گنج پنهان آفریقا در حصار بحران‌ها
جمهوری آفریقای مرکزی کشوری محصور در خشکی در قلب قاره آفریقا است که با وجود منابع طبیعی غنی، یکی از فقیرترین و ناپایدارترین کشورهای جهان به شمار می‌رود. این کشور از زمان استقلال خود همواره با بحران‌های سیاسی، اقتصادی و انسانی دست‌وپنجه نرم کرده است.
موقعیت جغرافیایی و جمعیتی
جمهوری آفریقای مرکزی با کشورهای چاد در شمال، سودان و سودان جنوبی در شرق، جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری کنگو در جنوب، و کامرون در غرب هم‌مرز است. این کشور حدود ۶۲۲ هزار کیلومتر مربع مساحت دارد و جمعیتی حدود ۵ میلیون نفر را در خود جای داده است. پایتخت آن شهر بانگی است. زبان‌های رسمی کشور فرانسوی و سانگو هستند و مردم آن از قومیت‌های گوناگونی تشکیل شده‌اند.
تاریخچه سیاسی
این کشور در سال ۱۹۶۰ از استعمار فرانسه مستقل شد. پس از استقلال، دوران‌های متعددی از بی‌ثباتی سیاسی، کودتا و حکومت‌های نظامی را تجربه کرد. معروف‌ترین دیکتاتور کشور، ژان-بدل بوکاسا، خود را در سال ۱۹۷۶ امپراتور نامید و حکومتی خودکامه تشکیل داد. پس از او نیز دولت‌های مختلفی روی کار آمدند که اغلب با بحران‌هایی نظیر جنگ داخلی، درگیری‌های مذهبی و قومی روبه‌رو بودند.
اقتصاد
اقتصاد جمهوری آفریقای مرکزی به شدت به کشاورزی وابسته است. بسیاری از مردم در بخش غیررسمی اقتصاد فعالیت می‌کنند. محصولات عمده کشور شامل پنبه، قهوه، توتون و چوب است. همچنین این کشور دارای منابع ارزشمندی مانند الماس، طلا و اورانیوم است، اما استخراج و بهره‌برداری مؤثر از این منابع به دلیل نبود زیرساخت مناسب، فساد و ناامنی ممکن نشده است.
وضعیت اجتماعی و انسانی
جمهوری آفریقای مرکزی با یکی از پایین‌ترین شاخص‌های توسعه انسانی در سطح جهان، تصویری نگران‌کننده از وضعیت زندگی مردم خود ارائه می‌دهد. خدمات اولیه‌ای مانند آموزش، بهداشت و تغذیه برای بخش بزرگی از جمعیت همچنان دست‌نیافتنی است. فقر گسترده، که بیش از نیمی از مردم را درگیر کرده، همراه با درگیری‌های مزمن میان گروه‌های قومی و مذهبی، شرایط زندگی را بحرانی کرده است. پیامدهای این ناآرامی‌ها، مهاجرت‌های گسترده، آوارگی داخلی و فروپاشی انسجام اجتماعی بوده است؛ تا جایی که زندگی روزمره میلیون‌ها نفر در سایه‌ی ناامنی، بی‌ثباتی و کمبودهای شدید می‌گذرد.
تلاش‌ها برای صلح و بازسازی
در سال‌های اخیر، سازمان ملل متحد و اتحادیه آفریقا نقش فعالی در تلاش برای برقراری صلح در این کشور ایفا کرده‌اند. نیروهای حافظ صلح در مناطق مختلف مستقر شده‌اند و گفتگوهایی برای آشتی ملی در جریان است. با این حال، راه رسیدن به ثبات و توسعه پایدار، دشوار و نیازمند تعهد داخلی و حمایت‌های بین‌المللی است.
