چین؛ ابرقدرت شرق با ریشهای هزاران ساله
جمهوری خلق چین، کشوری وسیع در شرق آسیا، با تاریخی چند هزار ساله، اقتصادی پوینده و فرهنگی غنی، یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین کشورهای جهان در قرن بیستویکم است. این کشور، نه تنها بهعنوان پرجمعیتترین کشور دنیا شناخته میشود، بلکه بهعنوان یکی از قدیمیترین تمدنهای بشری، سهم قابلتوجهی در شکلگیری علوم، فناوری، هنر، فلسفه و سیاست داشته است. در عصر مدرن، چین با سرعتی خیرهکننده به سوی صنعتی شدن و رشد اقتصادی پیش رفته و اکنون نقش کلیدی در مناسبات جهانی ایفا میکند.
جغرافیا و جمعیت
چین با مساحتی بیش از ۹.۶ میلیون کیلومتر مربع، سومین کشور بزرگ جهان از نظر وسعت است. این کشور از شرق به اقیانوس آرام، از غرب به کوههای بلند تبت و از شمال تا بیابان گُبی گسترده شده است. چین با ۱۴ کشور مرز زمینی مشترک دارد و تنوع جغرافیایی بینظیری را در خود جای داده؛ از کوههای مرتفع و دشتهای حاصلخیز گرفته تا بیابانها، رودخانههای بزرگ و جنگلهای سرسبز.
چین با جمعیتی بیش از ۱.۴ میلیارد نفر، پرجمعیتترین کشور جهان است. این کشور دارای ۵۶ قومیت مختلف است که قوم هان حدود ۹۰ درصد از جمعیت را تشکیل میدهد. پکن (پایتخت)، شانگهای، گوانگژو و شنژن از مهمترین شهرهای چین هستند که نقش محوری در سیاست، اقتصاد و فرهنگ ایفا میکنند.
تاریخ و تمدن
تمدن چین از جمله قدیمیترین تمدنهای جهان به شمار میآید که بیش از پنج هزار سال قدمت دارد. سلسلههایی مانند شانگ، ژو، چین، هان، تانگ، سونگ، یوان، مینگ و چینگ بر تاریخ این کشور حکمرانی کردهاند. دیوار بزرگ چین، ارتش سفالی شیهوانگدی، و اختراعاتی همچون قطبنما، باروت، کاغذ و چاپ از نمادهای برجسته تمدن چینی هستند.
در قرن نوزدهم، چین با چالشهای بزرگی مواجه شد؛ از جمله جنگهای تریاک، سقوط امپراتوری، استعمار نیمهمستقیم و قیامهای داخلی. در سال ۱۹۴۹، با پیروزی حزب کمونیست به رهبری مائو تسهتونگ، جمهوری خلق چین تأسیس شد. از آن زمان، این کشور وارد مرحلهای جدید از تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شد.
سیاست و حکومت
چین کشوری سوسیالیستی با نظام تکحزبی است. حزب کمونیست چین تنها حزب حاکم و قدرتمندترین نهاد سیاسی کشور به شمار میرود. رئیسجمهور، نخستوزیر و کمیته دائمی دفتر سیاسی حزب نقش کلیدی در اداره کشور دارند.
با وجود ساختار سوسیالیستی، چین در دهههای اخیر اصلاحات اقتصادی را پیاده کرده و به سوی مدل «سوسیالیسم با ویژگیهای چینی» حرکت کرده است؛ مدلی که ترکیبی از اقتصاد بازار آزاد و کنترل سیاسی شدید است.