جیبوتی

جیبوتی، کشوری کوچک اما استراتژیک در شرق قاره آفریقاست که با وجود وسعت کم، نقشی کلیدی در معادلات منطقه‌ای و جهانی ایفا می‌کند. این کشور که در محل تلاقی دریای سرخ و خلیج عدن واقع شده، به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌اش، همواره مورد توجه قدرت‌های جهانی بوده است. با اینکه جیبوتی از نظر منابع طبیعی غنی نیست، اما با تکیه بر جایگاه ژئوپولیتیکی‌اش توانسته جایگاه خود را در نقشه اقتصادی و نظامی جهان تثبیت کند.

جیبوتی در شرق آفریقا و در منطقه‌ای موسوم به شاخ آفریقا قرار دارد. این کشور از شمال با اریتره، از غرب و جنوب غربی با اتیوپی، و از جنوب شرقی با سومالی مرز مشترک دارد و از شرق به دریای سرخ و خلیج عدن دسترسی دارد. پایتخت این کشور نیز شهر جیبوتی است که در کنار دریا واقع شده و به عنوان مهم‌ترین بندر کشور شناخته می‌شود.

وسعت جیبوتی حدود ۲۳ هزار کیلومتر مربع است، اما با این حال یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های آبی جهان در نزدیکی آن قرار دارد: تنگه باب‌المندب. این تنگه محل عبور بیش از ۱۰ درصد از تجارت نفت جهان است و به همین دلیل، کنترل آن از نظر اقتصادی و نظامی بسیار حیاتی محسوب می‌شود.

سرزمین جیبوتی در گذشته بخشی از امپراتوری‌های باستانی آفریقا و عربستان بوده است. در قرن نوزدهم، فرانسه این منطقه را تحت استعمار خود درآورد و آن را «سرزمین سومالی فرانسه» نامید. جیبوتی در سال ۱۹۷۷ با رأی مردم به استقلال دست یافت و از آن زمان تاکنون به عنوان یک جمهوری اداره می‌شود.

در دوره استعمار فرانسه، زیرساخت‌های ابتدایی مانند بندر و راه‌آهن بین جیبوتی و اتیوپی احداث شد که تا امروز نیز نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند. با وجود استقلال، زبان فرانسه همچنان یکی از زبان‌های رسمی کشور باقی مانده است.

جمعیت جیبوتی حدود ۱ میلیون نفر است که بیشتر آن‌ها از قوم «عفار» و «ایساع» (شاخه‌ای از قوم سومالیایی) هستند. زبان‌های رسمی جیبوتی فرانسوی و عربی است، اما زبان‌های محلی همچون عفاری و سومالی نیز در بین مردم رواج دارد.

اسلام دین رسمی کشور است و اکثر مردم آن مسلمان سنی هستند. فرهنگ جیبوتی ترکیبی از عناصر آفریقایی، عربی و فرانسوی است. آداب و رسوم محلی همچنان در مراسم‌های ازدواج، موسیقی و پوشش مردم مشاهده می‌شود.

اقتصاد جیبوتی بیشتر بر خدمات بندری، ترانزیت کالا، پایگاه‌های نظامی خارجی و تجارت منطقه‌ای استوار است. این کشور با توجه به اینکه به آب‌های آزاد بین‌المللی دسترسی دارد، نقطه اتصال کشورهای بدون دسترسی به دریا همچون اتیوپی به بازارهای جهانی است.

بندر جیبوتی یکی از پررفت‌وآمدترین بنادر شرق آفریقاست و صدها هزار کانتینر از طریق آن وارد یا خارج می‌شود. کشورهایی مانند آمریکا، فرانسه، چین و ژاپن پایگاه‌های نظامی در جیبوتی دارند و بابت اجاره این پایگاه‌ها مبالغ قابل توجهی به دولت جیبوتی پرداخت می‌کنند.