گابن؛ کشوری ناشناخته در دل آفریقا با طبیعتی نفسگیر
گابن، یکی از کشورهایی است که شاید کمتر درباره آن شنیده باشیم، اما زیباییهای طبیعی، ثروت منابع و فرهنگ خاص آن، این کشور را به یکی از جواهرهای پنهان قاره آفریقا تبدیل کرده است. کشوری کوچک در غرب آفریقا که با وجود وسعت محدود و جمعیت کم، پتانسیل بسیار بالایی در حوزه گردشگری، محیط زیست، و توسعه اقتصادی دارد.
موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی
گابن در سواحل غربی آفریقا واقع شده و با کشورهای گینه استوایی، کامرون و جمهوری کنگو مرز مشترک دارد. این کشور با برخورداری از خط ساحلی طولانی در کنار اقیانوس اطلس، دسترسی خوبی به دریا دارد. بیش از ۸۰ درصد از مساحت گابن را جنگلهای استوایی پوشاندهاند که زیستگاه انواع جانوران و گیاهان منحصر به فرد است. شرایط آبوهوایی در این کشور عمدتاً گرم و مرطوب است و دو فصل بارانی و دو فصل خشک در طول سال مشاهده میشود.
تاریخچه مختصر از گذشته تا امروز
پیش از ورود استعمارگران، اقوام بومی بانتو در منطقه گابن زندگی میکردند. پرتغالیها در قرن پانزدهم میلادی نخستین اروپاییهایی بودند که به این سرزمین رسیدند. بعدها فرانسه کنترل این ناحیه را به دست گرفت و گابن به مستعمره فرانسه تبدیل شد. در سال ۱۹۶۰، گابن استقلال خود را به دست آورد و به عنوان کشوری مستقل وارد صحنه بینالمللی شد.
پس از استقلال، سیاست در گابن عمدتاً تحت نفوذ خانواده بونگو بوده است. عمر بونگو بیش از چهار دهه قدرت را در دست داشت و پس از مرگ او، پسرش علی بونگو اوندیمبا به ریاست جمهوری رسید. در نتیجه، ثبات سیاسی نسبی در این کشور حکمفرماست، هرچند که انتقادات داخلی نسبت به کمبود دموکراسی همچنان وجود دارد.
فرهنگ متنوع و چندقومیتی
مردم گابن از اقوام مختلف بانتو تشکیل شدهاند که از جمله آنها میتوان به فنگ، باپونو، و مینیه اشاره کرد. هر کدام از این گروهها فرهنگ، زبان و سنتهای خاص خود را دارند. با این حال، زبان رسمی کشور فرانسوی است که میراث دوران استعمار به شمار میرود. علاوه بر فرانسوی، دهها زبان محلی در این کشور صحبت میشود.
فرهنگ گابنی ترکیبی از سنت و مدرنیته است. یکی از عناصر برجسته فرهنگی در گابن، آیین مذهبی بویتی است که ترکیبی از اعتقادات سنتی آفریقایی و برخی آموزههای مسیحی به شمار میرود. این آیین هنوز در بسیاری از مناطق روستایی رایج است و در مراسم آن، از موسیقی، رقص و گیاهان دارویی استفاده میشود. موسیقی سنتی و طبلهای پرهیجان بخش جداییناپذیر جشنها و مراسم مذهبی گابنی هستند.
منابع طبیعی و ساختار اقتصادی
اقتصاد گابن به شدت به منابع طبیعی وابسته است. نفت مهمترین منبع درآمد این کشور محسوب میشود و بیش از ۸۰ درصد صادرات آن را تشکیل میدهد. در کنار نفت، گابن ذخایر بزرگی از منگنز، آهن، چوب و اورانیوم نیز دارد. این منابع، به ویژه نفت، باعث شدهاند که گابن یکی از کشورهای با درآمد نسبتاً بالا در آفریقا شناخته شود، اما در عین حال، اختلاف طبقاتی چشمگیری میان اقشار مختلف جامعه وجود دارد.