سومالی: شاخ آفریقا، سرزمین مقاومت و فرصت‌های پنهان
سومالی، کشوری در شاخ آفریقا با تاریخ کهن، فرهنگی منحصر‌به‌فرد و موقعیت ژئوپلیتیکی بسیار مهم، یکی از نقاط استراتژیک قاره سیاه محسوب می‌شود. با وجود چالش‌های امنیتی و سیاسی، سومالی همچنان دارای ظرفیت‌هایی بزرگ در زمینه تجارت دریایی، شیلات و کشاورزی است.
موقعیت جغرافیایی و طبیعت
سومالی در شرق قاره آفریقا و در منطقه معروف به شاخ آفریقا واقع شده و با جیبوتی، اتیوپی و کنیا هم‌مرز است.
از شرق به اقیانوس هند مشرف است و خط ساحلی آن بیش از ۳ هزار کیلومتر طول دارد – یکی از طولانی‌ترین‌ها در آفریقا. بیشتر مناطق کشور خشک و نیمه‌خشک هستند، اما مراتع، دشت‌های باز، و مناطق ساحلی زیبایی هم وجود دارد.
جمعیت
جمعیت سومالی حدود ۱۷ میلیون نفر است. مقدیشو (Mogadishu) پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور، مرکز سیاسی، فرهنگی و اقتصادی آن به شمار می‌رود.
جمعیت سومالی عمدتاً از قوم سومالی تشکیل شده که به چند طایفه اصلی تقسیم می‌شوند. ساختار قبیله‌ای در جامعه سومالی نقش پررنگی دارد.
زبان و فرهنگ
زبان رسمی کشور سومالیایی است، اما عربی نیز به‌عنوان زبان دینی و رسمی دوم کاربرد دارد. زبان انگلیسی نیز در آموزش و ارتباطات بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فرهنگ سومالی ترکیبی از سنت‌های بومی، اسلامی و عربی است. موسیقی، شعر بداهه، رقص‌های محلی، و پوشاک سنتی بخشی از هویت فرهنگی مردم را تشکیل می‌دهند.
تاریخچه
سومالی دارای پیشینه‌ای غنی از پادشاهی‌ها و سلاطین دریایی بوده است. در دوره استعمار، شمال کشور تحت کنترل بریتانیا و جنوب تحت سلطه ایتالیا قرار داشت. در سال ۱۹۶۰ دو بخش متحد شده و سومالی مستقل شکل گرفت.
از دهه ۱۹۹۰، کشور دستخوش جنگ داخلی، فروپاشی حکومتی، و ظهور گروه‌های شبه‌نظامی شد. تلاش‌ها برای صلح و بازسازی همچنان ادامه دارد.
اقتصاد
اقتصاد سومالی بیشتر به دامداری، کشاورزی، صید ماهی، صادرات غیررسمی، و کمک‌های خارجی وابسته است.
با وجود نبود زیرساخت‌های سراسری، بازارهای محلی پویا، انتقال پول از مهاجران (Remittance) و بندرگاه‌های تجاری مثل بوساسو و برعو باعث حفظ حداقلی از تحرک اقتصادی شده‌اند.
چالش‌هایی مثل نبود بانک مرکزی مؤثر، امنیت پایین و تحریم‌ها مانع سرمایه‌گذاری کلان‌اند.
