سودان جنوبی: سرزمین امید نوین در سایه چالش‌های بزرگ
سودان جنوبی، کشوری جوان و تازه‌تأسیس در شرق آفریقا، یکی از جدیدترین اعضای جامعه جهانی است که در تاریخ 9 ژوئیه 2011 پس از دهه‌ها جنگ و درگیری از سودان جدا شد و استقلال یافت. این کشور که از طریق همه‌پرسی مردمی به وجود آمد، تاریخچه‌ای پیچیده و پر فراز و نشیب دارد. علی‌رغم نوپایی، سودان جنوبی دارای فرهنگی غنی، منابع طبیعی فراوان و جمعیتی با انگیزه برای ساختن آینده‌ای بهتر است، اگرچه همچنان با چالش‌های عمیق اقتصادی، سیاسی و اجتماعی روبه‌روست.
موقعیت جغرافیایی و اقلیم
سودان جنوبی در قلب قاره آفریقا قرار دارد و از شمال با سودان، از شرق با اتیوپی، از جنوب با کنیا، اوگاندا و جمهوری دموکراتیک کنگو و از غرب با جمهوری آفریقای مرکزی هم‌مرز است. این کشور فاقد دسترسی به دریا است، اما دارای منابع آبی فراوانی نظیر رود نیل سفید است که از مناطق مرکزی آن عبور می‌کند و ستون فقرات اقتصاد کشاورزی کشور را تشکیل می‌دهد.
اقلیم سودان جنوبی گرم و استوایی است و بیشتر مناطق آن با جنگل‌های ساوانا، زمین‌های مرتفع و مرداب‌های گسترده پوشیده شده‌اند. یکی از بزرگ‌ترین مناطق باتلاقی جهان، به نام “سود” (Sudd)، در این کشور واقع شده است که زیستگاه بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی است و نقش مهمی در تنوع زیستی آفریقا دارد.
تاریخچه و مبارزات استقلال
تاریخ سودان جنوبی به شدت با جنگ، استعمار، و مبارزات استقلال‌طلبانه گره خورده است. منطقه جنوبی سودان از دیرباز به عنوان منطقه‌ای متفاوت از شمال شناخته می‌شد؛ در حالی که شمال سودان بیشتر تحت تأثیر فرهنگ و زبان عربی و اسلام بود، جنوب ترکیبی از قبایل آفریقایی با مذاهب سنتی و مسیحیت را در خود جای می‌داد.
در قرن نوزدهم و بیستم، استعمار مشترک بریتانیا و مصر باعث شد شکاف‌های فرهنگی و مذهبی میان شمال و جنوب عمیق‌تر شود. با استقلال سودان در سال 1956، تنش‌ها بین شمال و جنوب افزایش یافت و نهایتاً دو جنگ داخلی بزرگ (1955–1972 و 1983–2005) میان دولت مرکزی سودان و شورشیان جنوبی به وقوع پیوست. توافق‌نامه صلح جامع در سال 2005 راه را برای برگزاری همه‌پرسی استقلال در سال 2011 هموار کرد و منجر به تولد کشوری جدید به نام سودان جنوبی شد.
