یمن؛ سرزمین اسطوره‌ها، قهوه و کهن‌ترین تمدن‌های عربی
یمن کشوری‌ست در جنوبی‌ترین نقطه‌ی شبه‌جزیره عربستان، جایی که کوهستان‌های بلند با دره‌های سبز، و سواحل بکر دریای عرب و دریای سرخ، چشم‌اندازی بی‌نظیر از طبیعت را خلق کرده‌اند. اما یمن فقط طبیعت نیست؛ این سرزمین گنجینه‌ای از تمدن‌های باستانی، افسانه‌های تاریخی، معماری‌های شگفت‌انگیز و فرهنگی اصیل و بی‌مانند است.
موقعیت جغرافیایی یمن
یمن با عربستان سعودی در شمال، عمان در شرق، دریای عرب در جنوب و دریای سرخ در غرب هم‌مرز است. پایتخت آن شهر صنعا (Sana’a) است که یکی از قدیمی‌ترین شهرهای مسکونی جهان به حساب می‌آید. یمن شامل مناطق کوهستانی، بیابانی و ساحلی است. رشته‌کوه‌های غربی آن تا ارتفاع ۳۰۰۰ متری می‌رسند و آب و هوایی معتدل و بارانی دارند که برای کشاورزی ایده‌آل است.
جزایر مهم یمن نیز از جمله جزیره سقطری (Socotra) به دلیل تنوع زیستی نادر خود، در فهرست میراث طبیعی جهانی یونسکو ثبت شده‌اند. گیاهان و حیواناتی که تنها در این جزیره یافت می‌شوند، سقطری را به “جزیره‌ای از سیاره‌ای دیگر” مشهور کرده‌اند.
تاریخ پر فراز و نشیب یمن
یمن از گذشته‌های دور محل پیدایش تمدن‌های بزرگ بوده است. تمدن سبأ (Sabaeans) که در قرآن نیز از آن یاد شده، یکی از برجسته‌ترین تمدن‌های باستانی این منطقه است. گفته می‌شود ملکه سبا (بلقیس) که در قرآن نیز به آن اشاره شده، از حاکمان همین سرزمین بوده است.
یمن در دوره‌های مختلف تحت نفوذ پادشاهی‌های مختلفی قرار گرفت: از حبشی‌ها و ایرانیان گرفته تا خلافت‌های اسلامی و بعدها امپراتوری عثمانی. استعمارگران بریتانیایی نیز در سده ۱۹ میلادی بندر عدن را به عنوان یکی از نقاط استراتژیک تصرف کردند. یمن تا سال ۱۹۹۰ به دو کشور مجزا تقسیم شده بود: یمن شمالی و یمن جنوبی. با اتحاد این دو بخش، جمهوری یمن تأسیس شد، اما درگیری‌های سیاسی و مذهبی، تا به امروز این اتحاد را تهدید کرده است.
فرهنگ و سنت‌های مردم یمن
یمن یکی از اصیل‌ترین و سنتی‌ترین کشورهای عربی است که هنوز هم بسیاری از آداب و رسوم قدیمی خود را حفظ کرده است. لباس محلی مردان یمنی که شامل یک چاقوی خمیده به نام “جَنبیه” است، نشان از هویت فرهنگی این مردم دارد. زنان یمنی نیز لباس‌هایی رنگارنگ با تزئینات سنتی می‌پوشند، به‌ویژه در روستاها و مناطق کوهستانی.
زبان رسمی یمن، عربی است، اما لهجه‌ها و گویش‌های مختلفی در مناطق مختلف آن وجود دارد. همچنین یمن یکی از نخستین کشورهایی‌ست که اسلام را پذیرفت و اکنون حدود ۹۹٪ جمعیت آن مسلمان هستند؛ که عمدتاً به دو شاخه شیعه زیدی و سنی شافعی تعلق دارند.
قهوه؛ میراث جهانی یمن
جالب است بدانید که واژه “موکا” (Mocha) که امروزه در دنیای قهوه بسیار پرکاربرد است، برگرفته از بندر موخا (Al-Makha) در یمن است؛ جایی که قهوه عربی از آن به جهان صادر می‌شد. قهوه یمنی یکی از مرغوب‌ترین و اصیل‌ترین انواع قهوه در جهان است که با شیوه‌های سنتی در مزارع کوهستانی کشت می‌شود.
